نقد و بررسی فیلم مرد برفی (The Snowman) با بازی Michael Fassbender

یو نسبو نویسنده مشهوری است که بیشتر به واسطه نوشتن داستان های جنایی در میان علاقه مندان به دنیای کتاب شناخته می شود. کتاب های نسبو تابحال به بیش از 40 زبان دنیا ترجمه شده و میلیون ها نسخه از آنها در سراسر جهان به فروش رسیده است. در ایران نیز برخی از آثار نسبو نظیر « خون بر برف » با ترجمه نیما اشرفی توسط انتشارات چترنگ منتشر شده که هم اکنون می توانید آن را تهیه کرده و مطالعه بفرمائید. با اینحال فکر نمی کنم رمان « مرد برفی » که این فیلم از آن اقتباس شده، در ایران ترجمه شده باشد. داستان فیلم درباره کارآگاهی به نام هری هول ( واقعاً نام کارآگاه همین هست! ) با بازی مایکل فاسبندر می باشد که مشکلات عصبی فراوانی دارد و بطور دائم در حال مصرف مشروبات الکلی و کشیدن سیگار می باشد. وی در ماموریت جدیدش به سراغ پرونده ناپدید شدن زنی رفته و در این راه مامور تازه ای به نام کاترین ( ربکا فرگوسن ) نیز او را همراهی می کند. هری به زودی متوجه الگوی ثابتی می شود که در ماجرای افراد ناپدید شده وجود دارد و... « مرد برفی » را توماس آلفردسون کارگردانی کرده که اثر قبلی اش به نام « Tinker Tailor Soldier Spy » یکی از موفق ترین آثار اکران شده در سال 2011 بود که توانست 3 نامزدی اسکار را برای او به ارمغان بیاورد. از آن سال تاکنون، آلفردسون اثر دیگری را کارگردانی نکرده و اقتباس سینمایی از رمان « مرد برفی » نیز پس از 6 سال، تجربه کاملاً متفاوتی نسبت به آخرین ساخته سینمایی او محسوب می شود و در جایگاه متفاوتی نیز در کارنامه او قرار می گیرد. « مرد برفی » در بخش فیلمبرداری و بازیگری ، همانند آخرین اثر کارگردانش درخشان و دلپذیر است و نمی توان از تماشای آن چشم بست. آلفردسون به خوبی توانسته از فضای داستان که در برف و سرما می گذرد، نقطه اتصالی به شخصیت اصلی داستان ترسیم نماید و مخصوصاً درباره هری، زندگی آشفته او را در موازات سرمای بی رحمی که در فیلم حضور دارد به تصویر بکشد. تمام جزئیات صحنه و تصویر به خوبی در خدمت داستان بوده و این نشان از تسلط آلفردسون به مقوله کارگردانی دارد. اما فارغ از ویژگی های مثبت فنی « مرد برفی » ، این فیلم از مشکلات عجیب و بزرگی در بخش فیلمنامه ( که یکی از نویسندگان آن حسین امینی بوده ) رنج می برد که به حدی برجسته می باشند که حتی نکات مثبت فیلم را نیز تحت تاثیر قرار داده. شاید می بایست ریشه تمام مشکلات فیلم را در یکی از مصاحبه های کارگردانش جستجو نمود که در آن گفته بود نتوانسته 10 - 15 درصد از جزئیاتی که در فیلمنامه بوده را به فیلم تبدیل کند و نتیجه آنکه اثر با همین سر و شکل فعلی به اکران درآمده است! اظهار نظری که می تواند تمام مشکلات فیلم را در بربگیرد. شخصیت پردازی در فیلمنامه نیز در نقطه بحرانی قرار می گیرد. هری سیگارهای فراوانی می کشد و اغلب کابوس دیده و مشروبات الکلی نیز یار و یاور همیشگی اوست. چنین خلاصه وضعیتی می تواند نمایانگر فردی باشد که احتمالاً سرگذشت بسیار سختی داشته و به نوعی در حال عذاب کشیدن به دلیل به یاد آوری خاطراتش است. اما فیلم در کمال تعجب پاسخی به این ابهامات نمی دهد و یکی از مهمترین بخش های آثار جنایی را با یک ابهام بزرگ به پایان می رساند. ما هرگز در طول داستان قادر نیستیم به ذهن آشفته هری وارد شویم و درد او را درک کنیم. فیلم همچنین در پرداخت موقعیت ها و شخصیت های مکمل نیز وضعیت به مراتب بغرنج تری را تجربه می کند. در « مرد برفی » ما با مجموعه ای از شخصیت ها مواجه هستیم که فیلم در 30 دقیقه ابتدایی سعی در بسط و گسترش آنان و در واقع معرفی به مخاطبش دارد. آنها مرموز هستند و در هر لحظه از فیلم ما اطلاعات جزئی درباره آنان دریافت می کنیم اما نکته عجیب و غیرمنتظره آنکه فیلم در در میانه پرداخت شخصیت ها، به یکباره به نقطه پایانی می رسد و همه چیز را به حال خود رها شود تا اظهار نظر کارگردان درباره نصفه و نیمه ساخته شدن فیلم رنگ و قوت بیشتری به خود بگیرد. « مرد برفی » علی رغم فیلمبرداری و بازیهای خوب بازیگرانش، اثری هدر شده محسوب می شود که در ژانر سینمای جنایی نیز یکی از بدترین های چند سال اخیر محسوب می شود. کمتر دیده شده که در یک اثر جنایی شخصیت ها تا این حد منفعل و حتی تعلیق و گره گشایی ها تا این حد بی جزئیات و عقب مانده باشند. « مرد برفی » نمی تواند اثر قابل اعتنایی در کارنامه توماس آلفردسون باشد و جدیدترین تجربه فیلمسازی او که پس از 6 سال به سینما بازگشته، جز یک اثر فراموش شدنی که به نظر می رسد نصفه و نیمه هم ساخته شده نیست که قطعاً هیچکس آن را به خاطر نخواهد سپرد.