نقدی بر کازینو آخرین همکاری مارتین اسکورسیزی و رابرت دنیرو

به گزارش میم ست در جدیدترین نقد و بررسی فیلم سینمای هالیوود نقدی در مورد فیلم كازینو (Casino) به کارگردانی مارتین اسكورسیزی (Martin Scorsese) را بررسی می کنیم. اسكورسيزي در كازینو در همكاري مجدد با نيكلاس پيلگي فيلمنامه‌نويس بعد از رفقاي خوب، با كم‌كردن تعداد شخصيت‌هاي اصلي تمركزش را بر سم (رابرت دنيرو) و تشكيلات اصلي‌اش گذاشت و در اين ميان با بيشتر كردن داستان‌هاي فرعي، اضافه كردن انبوهي شاخ و برگ اضافي در نسبت با داستان اصلي و جوك باكسي كه يك لحظه هم سكوت پيشه نمي‌كند و از «رولينگ استونز» به «اوتيس ردينگ» شيفت مي‌كند، رويكرد نقالي استفاده شده در رفقاي خوب را ارتقا بخشيد. بيست و سه سال از آخرين همكاري مارتين اسكورسيزي و رابرت دنيرو (Robert De Niro) مي‌گذرد. يكي از مهمترين همكاري‌هاي كارگردان – بازيگر در تاريخ سينما با انبوهي دستاورد در حوزه ساخت/ شكل فيلم و بازيگري براساس اصول متداكتينگ. در كازینو اين همكاري به مجموعه‌اي فشرده شده از فيلم‌هاي قبلي مي‌ماند. تلفيقي از مضامين و سبك فيلمسازي اسكورسيزي در دوره‌هاي مختلف فيلمسازيش. برآيندي از معصوميت وحشي او در دهه هفتاد و خويشتن‌داري خودآگاه دهه هشتاد. اولين بار اين تلفيق خود را در «رفقاي خوب» نشان داد. فيلمي كه بعد از مدتها اسكورسيزي را در سطح اول هاليوود مطرح كرد و او را به جريان فيلمسازي مورد علاقه‌اش بازگرداند. (بعد از دوره كج‌دار و مريض دهه هشتاد). ايده‌هاي قديمي مارتي در «رفقاي خوب» در نسبت با سبك نقالي‌طوري كه او براي روايت فيلمش در نظر گرفته بود و لحن گروتسك فيلم، نوع تازه‌اي از فيلم گنگستري را به وجود آورد كه هم در حال ستايش قهرمانانش بود و هم با زنندگي آنها را مسخره مي‌كرد و دست مي‌انداخت. تجربه‌اي كه سال‌ها قبل بيلي وايلدر سعي كرده بود در «بادي بادي» به آن دست يابد و ناموفق بود.   شيوه تازه اسكورسيزي چند سال بعد در سينما به معجوني چون «پالپ فيكشن» رسيد و ديويد چيس هم در تلويزيون با گسترش دادن مرزهاي شوخي/ جدي به تاثيري تازه و ويژه در «خانواده سوپرانو» دست يافت. خود اسكورسيزي در كازینو در همكاري مجدد با نيكلاس پيلگي فيلمنامه‌نويس بعد از رفقاي خوب، با كم‌كردن تعداد شخصيت‌هاي اصلي تمركزش را بر سم (رابرت دنيرو) و تشكيلات اصلي‌اش گذاشت و در اين ميان با بيشتر كردن داستان‌هاي فرعي، اضافه كردن انبوهي شاخ و برگ اضافي در نسبت با داستان اصلي و جوك باكسي كه يك لحظه هم سكوت پيشه نمي‌كند و از «رولينگ استونز» به «اوتيس ردينگ» شيفت مي‌كند، رويكرد نقالي استفاده شده در رفقاي خوب را ارتقا بخشيد. فيلمي كه از فرط شلوغي و متورم بودن ايده‌ها، كمدي‌هاي ديوانه‌وار اسكروبال سينماي كلاسيك را به خاطر مي‌آورد كه آدم‌هايش مدام در حال حرف زدن هستند و تازه اينجا چند راوي تصاوير وراجي آدم‌ها را با گفتار و قضاوتشان همراهي مي‌كنند. (از پيشروترين شيوه‌هاي روايت در سينماي چهار دهه اخير آمريكا در كنار «هانا و خواهرانش» وودي آلن و «اقتباس» اسپايك جونز/ چارلي كافمن). رابرت دنيرو تصوير مرد عاشق و عصبي مالوف فيلم‌هاي قبلي كه همه وجودش انباشته از تستوسترون است را در كازینو در قالب مردي نمايش مي‌دهد كه جاه‌طلبي‌اش او را به كنترل كردن شرايط پيرامونش وا مي‌دارد؛  از رقباي تجاري و مافيا و اف‌بي‌آي تا زن مشنگ حواس پرتش كه از هيچ تلاشي براي خيانت به او فروگذار نيست. اولين مواجهه دنيرو و شارون استون در كازینو؛ دلبري زن و علاقه مرد چون فيلم‌هاي قبلي اسكورسيزي كه صحنه آشنايي مرد و زن را به شيوه‌اي موكد و بيانگر برگزار مي‌كند اينجا هم به شكل نماي نقطه نظر توام با اسلوموشن نمايش داده شده كه بهترين در مجموعه فيلم‌هاي اسكورسيزي است. و بهترين صحنه فيلم هم باز به دنيرو و شارون استون مربوط است. جايي كه دنيرو كلافه از هرز رفتن زنش، او را كه شرايط طبيعي ندارد چون حيواني دست‌آموز روي زمين مي‌كشد و از خانه به بيرون پرتاب مي‌كند. با همراهي موسيقي شاهكار ژرژ دلرو كه براي فيلم «تحقير» ژان لوك گدار در سال 1963 ساخته شده بود. تيتراژ ابتدايي فيلم - آخرين كار استاد سائول باس -  فراموش نشدني است. 7فاز، پویان عسگری